CENTRUM LOGOPEDYCZNE ILONA KLONECKA

Prawidłowe przetwarzanie słuchowe to zdolność pełnego, skutecznego i efektywnego wykorzystania bodźców dźwiękowych docierających do ośrodkowego układu nerwowego.

Centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego (CAPD lub APD) to nieprawidłowości w przetwarzaniu słuchowym na poziomie neuronalnym. Nie wynikają one z zaburzeń funkcji poznawczych i językowych., choć często z nimi współwystępują. 

Zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób ICD-10, CAPD nie jest pojedynczą jednostką chorobową, ale stanowi zespół objawów będących konsekwencją braku zdolności do opracowania informacji akustycznej w ośrodkowym układzie nerwowym, pomimo prawidłowej czułości słuchu.

 

Wg Amerykańskiego Towarzystwa Mowy, Języka i Słuchu (ASHA) CAPD to deficyty w przynajmniej jednej z następujących funkcji słuchowych:

  • lateralizacji i lokalizacji dźwięku;
  • dyskryminacji słuchowej (rozróżnianie cech sygnału dźwiękowego);
  • przetwarzaniu czasowym dźwięków (analiza, maskowanie, integracja czasowa i porządkowanie w czasie);
  • rozumieniu sygnałów zniekształconych ( w tym mowy) lub prezentowanych w obecności sygnału zagłuszającego. 

 

Brytyjskie Towarzystwo Audiologiczne (BSA) wyróżnia 3 typy APD:

  • APD rozwojowe - rozpoznaje się u dzieci, u których czułość słuchu jest w normie i nie stwierdza się innej przyczyny zaburzeń słuchu i czynników ryzyka;
  • APD nabyte - najbardziej prawdopodobną przyczyną są czynniki działające w okresie płodowym i noworodkowym prowadzące do mikrouszkodzeń ośrodkowego układu nerwowego lub do zmian strukturalnych mózgu; APD współwystępuje z innymi zaburzeniami rozwojowymi; 
  • APD wtórne -  jako konsekwencja niedosłuchu odbiorczego i przewodzeniowego;

 

Zaburzenia przetwarzania słuchowego najczęściej są diagnozowane po rozpoczęciu nauki szkolnej. Pierwszymi objawami są narastające trudności w nauce czytania i pisania.

 

Występowanie zaburzeń przetwarzania słuchowego można podejrzewać, jeżeli występują trudności:

  • w rozumieniu mowy w niekorzystnych warunkach akustycznych (hałas, szum, pogłos);
  • w rozróżnianiu dźwięków zarówno niewerbalnych (dźwięki z otoczenia), jak i werbalnych;
  • z określeniem kierunku, z którego dobiega dźwięk;
  • w utrzymaniu uwagi na zadaniu wymagającym słuchania, szczególnie w obecności bodźców rozpraszających;
  • ze zrozumieniem złożonych poleceń lub przyswojeniem dłuższych treści;
  • z opanowaniem treści bazujących na schematach słuchowych: tabliczki mnożenia, alfabetu, dni tygodnia, rymowanek wierszyków, itp.
  • w opanowaniu nauki czytania i pisania;

 

CAPD może mieć różne przyczyny i przebieg a problemy mogą objawiać się całym szeregiem trudności, od bardzo subtelnych po znacznie utrudniające przebieg nauki, do niepełnosprawności włącznie.

Terapia CAPD opiera się głównie na treningach słuchowych (JIAS, metoda Warnkego, metoda Tomatisa) i wypracowaniu skutecznych strategii kompensacyjnych.